اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی علوم سیاسی ایران با همکاری منطقه غرب اتحادیه، مدرسه آموزشی بین‌النهریـن‌شناسی را با محوریت «آخرین تحولات سیاسی – امنیتی غرب آسیا» برگزار کرد. این رویداد علمی که از ۲۳ تا ۳۰ بهمن‌ماه ساعت 20 در بستر مجازی اسکای روم برگزار شد، با حضور اساتید برجسته دانشگاهی، بستری برای بررسی دقیق تحولات ژئوپلیتیکی، هویتی، امنیتی و اقتصادی منطقه فراهم آورد.
تحولات غرب آسیا؛ ضرورتی برای شناخت و تحلیل عمیق
غرب آسیا به دلیل موقعیت استراتژیک، منابع غنی انرژی و تحولات سیاسی و امنیتی پیچیده، یکی از مهم‌ترین مناطق جهان محسوب می‌شود. شناخت این منطقه برای تحلیلگران، سیاست‌گذاران و پژوهشگران ضروری است، چراکه تحولات آن مستقیماً بر اقتصاد، امنیت و سیاست جهانی تأثیرگذار است. این منطقه در تلاقی سه قاره قرار دارد و مسیرهای تجاری و انرژی مانند تنگه هرمز، باب‌المندب و بسفر را در خود جای داده است که آن را به مرکز توجه بازیگران بین‌المللی و منطقه‌ای تبدیل کرده است. کشورهای غرب آسیا دارای بزرگ‌ترین ذخایر نفت و گاز جهان هستند و تصمیمات اقتصادی آنها بر بازارهای جهانی انرژی تأثیر دارد. همچنین، کریدورهای تجاری و پروژه‌های اقتصادی بین‌المللی، این منطقه را به محور تحولات اقتصادی آینده تبدیل کرده است.
علاوه بر اهمیت اقتصادی، این منطقه با چالش‌های امنیتی و رقابت‌های ژئوپلیتیکی متعددی روبه‌رو است. نزاع‌های مرزی، مسائل هویتی و رقابت‌های منطقه‌ای، از عوامل بی‌ثباتی آن محسوب می‌شوند. ظهور بازیگران جدید و تغییر در موازنه قدرت، آینده سیاسی و امنیتی غرب آسیا را تحت تأثیر قرار داده است. در این میان، قدرت‌های جهانی مانند آمریکا، روسیه، چین و اتحادیه اروپا نیز هر یک در تلاش هستند تا نفوذ خود را در این منطقه افزایش دهند. ایران نیز به‌عنوان یکی از قدرت‌های کلیدی غرب آسیا، نقش مهمی در تحولات امنیتی، اقتصادی و سیاسی منطقه دارد و در مسیر تقویت همکاری‌های منطقه‌ای و مقابله با تهدیدات مشترک حرکت می‌کند.
در کنار تحولات سیاسی و امنیتی، تغییرات اجتماعی و فرهنگی نیز بر آینده منطقه اثرگذار است. رشد رسانه‌های دیجیتال، تغییرات جمعیتی و افزایش آگاهی عمومی، موجب تحولات اجتماعی و فرهنگی در منطقه شده که مستقیماً بر سیاست‌های داخلی و بین‌المللی کشورهای غرب آسیا تأثیر دارد. این تحولات در کنار پروژه‌های اقتصادی، تغییر در ائتلاف‌های سیاسی و امنیتی و چالش‌های نوظهور، آینده نظم منطقه‌ای را دستخوش تغییر کرده است. قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی در تلاش هستند تا جایگاه خود را در نظم آینده تثبیت کنند که این امر نیازمند تحلیل علمی و راهبردی دقیق است.
اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی علوم سیاسی ایران، با درک این ضرورت، مدرسه آموزشی بین‌النهریـن‌شناسی را برگزار کرد تا به‌صورت تخصصی به چالش‌ها، فرصت‌ها و روندهای نوظهور در این منطقه حساس پرداخته شود.
محورهای کلیدی مطرح‌شده در مدرسه بین‌النهریـن‌شناسی
این مدرسه آموزشی، تحولات منطقه‌ای را از ابعاد گوناگون مورد بررسی قرار داد و موضوعات مهمی همچون موارد زیر را پوشش داد:
• راهبردهای سیاست خارجی ایران در منطقه بین‌النهرین در مواجهه با تغییرات جدید ژئوپلیتیکی و امنیتی.
• نقش انگاره‌های هویتی و ایدئولوژیک در سیاست‌های خارجی کشورهای منطقه و تأثیر آن بر بحران‌های جاری.
• رقابت ژئوپلیتیکی میان بازیگران منطقه‌ای و جایگاه قدرت‌های بین‌المللی در معادلات غرب آسیا.
• کریدورهای نوظهور اقتصادی و استراتژیک در منطقه غرب آسیا و تأثیر آنها بر آینده تعاملات ژئوپلیتیکی.
• سیر تحولات تاریخی و سیاسی در مناطق حساس از جمله کردستان عراق و پیامدهای آن بر ساختارهای حکمرانی منطقه‌ای.
• چشم‌انداز نظم بین‌المللی و آینده نظم منطقه‌ای غرب آسیا با در نظر گرفتن نقش قدرت‌های جهانی و منطقه‌ای.
این نشست‌ها با ارائه تحلیل‌های عمیق و مستند، زمینه‌ای برای درک بهتر پویایی‌های سیاست بین‌الملل و روابط منطقه‌ای فراهم آورد.
اساتید حاضر در مدرسه آموزشی بین‌النهریـن‌شناسی
این مدرسه آموزشی با حضور اساتید برجسته‌ای از دانشگاه‌های غرب کشور برگزار شد که هر یک در حوزه تخصصی خود به تحلیل ابعاد گوناگون تحولات منطقه‌ای پرداختند:
• دکتر امید عزیزیان – دکتری علوم سیاسی و عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان
• دکتر رحمان حریری – دکتری مطالعات منطقه‌ای و عضو هیئت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه
• دکتر نصرت‌الله حیدری – دکتری علوم سیاسی و استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایلام
• دکتر ارشیر بشنگ – رئیس مرکز پژوهش‌های کُردی انجمن ایرانی مطالعات غرب آسیا
• دکتر رسول رضایی فرمانی – دکتری مطالعات منطقه‌ای و مدرس دانشگاه
• دکتر قدرت‌الله احمدیان – دکتری روابط بین‌الملل و عضو هیئت علمی دانشگاه رازی کرمانشاه
• دکتر علیرضا رضایی – دانشیار روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان
• دکتر بهرام نصراللهی‌زاده – دکتری جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک و عضو هیئت علمی دانشگاه کردستان
• دکتر شهریار فرجی نصیری – دکتری علوم سیاسی و عضو هیئت علمی دانشگاه ارستان
برگزاری مدرسه آموزشی بین‌النهریـن‌شناسی توسط اتحادیه انجمن‌های علمی دانشجویی علوم سیاسی ایران، گامی مهم در راستای تحلیل علمی و تخصصی تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی بود. این اتحادیه با هدف توسعه دانش سیاسی و توانمندسازی دانشجویان و پژوهشگران، همواره تلاش دارد تا بستری برای تعامل علمی و گفتمان‌سازی آکادمیک فراهم کند.
برنامه‌های آتی اتحادیه علوم سیاسی ایران نیز بر برگزاری نشست‌های تخصصی، مدارس آموزشی و کارگاه‌های پژوهشی متمرکز خواهد بود تا روندهای سیاسی، امنیتی و اقتصادی منطقه‌ای و جهانی را با نگاهی علمی و تحلیلی بررسی کند.
